Bu Blogda Ara

Arşiv

Hepimiz Aynı Gemideyiz!


Hepimiz Aynı Gemideyiz

Birlik beraberlik ruhunu yaşatmak için sıkça kullandığımız bir klişemiz var: “Hepimiz aynı gemideyiz” diye. Her kesimden insan bunu kullanır. Herkesin gemi tarifi ve o gemideki yerleşim planı kendine göredir ama…

Gemi kurtuluşun sembolüdür, fırtınalı denizlerden selâmetli sahillere çıkaran... Umudun, beklentinin camid örneğidir, Leyla ile Mecnun dizisindeki İsmail Abi, “o geminin” bir gün geleceğinden emindir. Kararlı bir duruş sergilendiğinin ve geri dönüş olmadığının tescili “gemileri yakmak”tır. Kısacası gemi, çok güçlü bir metafordur.

Ben de kendi penceremden gördüğüm gemiyi tarif edeceğim. Geminin adı “Titan-iki”dir. Meşhur gemi ile benzer titanikî bir serencamda yol alıyor görünmektedir.

Titanic gemisi, “White Star Line” isimli bir şirkete aitti. (“White” kelimesinin Türkçede “beyaz, ak” anlamına geldiğini bilmem söylemeye gerek var mı?) Zamanının en iyi teknolojisi kullanılarak imal edilmişti ve pek çok kişi tarafından batmasının imkânsız olduğuna inanılıyordu. Kuzey Atlantik Okyanusu içerisinde battı. Bütün zamanların en ölümlü deniz kazası olarak tarihe geçti. Ölü sayısının çok olmasının bir sebebinin yolcu sayısı ile filika sayısı arasındaki “cari açık” olduğu söyleniyor. 3547 yolcu kapasitesine karşılık 1178 kişilik filikalar yeterli olur mu hiç?
Titanic için çekilen çokça film oldu, lâkin en meşhur olan filmde, adına “Okyanusun Kalbi” denilen, nadide bulunan ve çok pahalı bir mücevher olan “mavi” elmas, bir söylentiye göre Osmanlı Padişahı Sultan 2. Abdülhamid’e aitti ve batan gemide bulunuyordu.

Titan deyince akla, ilk olarak doksanlı yıllardan kafamıza kazınan saadet zinciri gelir. Titan-iki gemisinin yönetimi de bir “Saadet” zincirinin son halkasıdır. Ayrıca yolculardan bazıları, gemi yönetimine İlâhî birtakım sıfatlar yükleyip eski Yunanların, Allah’a ait sıfat ve fiilleri taksim ettikleri titanları akla getirmişlerdir. Titan-iki gemisi milâttan önceki zamanlarda olsa, ilişkilendirilebileceği titan, adalet ve düzeni yönettiği sanılan “Themis” olurdu her halde. Yönetime gemideki işleri sorsan hepsi “the mis”, hepsi ak sütten çıkan ak kaşık gibi temiz! Adalet mi? Mis… Kalkınma? Mis mis… Ekonomi mis zaten…

Titan-iki ihtişam, lüks ve zenginliğin en üst örneklerinin sergilendiği bir gemidir. Özellikle aydınlatma konusunda hiçbir masraftan kaçınılmamıştır. Geminin en alt katında farelerle birlikte seyahat eden fakir yolcuların bile geminin ihtişamından gözleri kamaşmakta ve “yahu adamlar duble güverte yaptılar duble!” sözleri ile yönetime desteklerini ifade etmektedir.

Seyahatin başlangıcında okyanusla uyumlu giderken, herkes mehtabın seyrine dalmış, kimse bir felâket anında ne yapacakları konusunda bir sorgulama yapmamıştır. Nihayetinde batmayacağı zannedilen bir gemidir ve bu tarz soruları dış düşmanların sordurmakta olduğu düşünülmektedir. Buzdağı uyarıları yapanların sinyali de kontrol odasına ulaşmamıştır bile.

Gelinen noktada ilk olarak adalet Bozdağ’ına çarpmış ve epey hasar görmüş görünüyor gemimiz. Eğitim ve sağlık güverteleri su almaya başlamış, güvenlik koridoru ise zifiri karanlık içerisinde kalmıştır. Gemi yönetiminin gözü gibi baktığı bilinen “Mavi Elmasmara”, okyanusun dibine doğru düşmüştür. Havuz çalgıcıları da geminin ortasına kurulmuş, durmadan aşk şarkıları icra etmektedir. Kaptan Temel Reis, filikaların yolcu sayısına yetmeyeceğini anlayınca, bütün yolcuları valizlerini küçük-büyük ayırımı yapmadan boşaltmaya ve o valizleri bir filika gibi kullanmaya dâvet etmekte, 15 senedir aynı kaptanın filhakika gemiyi yönettiğini, filika sayısındaki yetersizliğin hesabının kaptana neden sorulmadığını dillendiren herkes anında “hainler” diye damgalanmaktadır.

Neticede hepimiz aynı gemideyiz ve geminin neresi delinirse delinsin, gerekli tedbirler alınmazsa hepimizi batıracağı bellidir. Allah, “Titan-iki”nin sonunu “Titanic”inkine benzetmesin.
Link: http://www.yeniasya.com.tr/adnan-nacir/hepimiz-ayni-gemideyiz_418690

Kankalar versus Bankalar

Teknolojinin imkânları ile birlikte uzaklar yakın, mekânlar da “online check-in” oldu. Sosyal ilişkilerimiz de bu imkânlara uygun olarak gelişti mi peki?

Şöyle bir düşünelim; bir arkadaşınızla daha önce hiç bulunmadığınız ve oraya nasıl gidildiğini bilmediğiniz bir mekânda buluşacaksınız. “Ne var bunda?” demeyin, şimdi biraz daha zorlaştırıyorum durumu: cebinizde buluşulacak noktayı koordinatlarıyla ve kamera çekimleri ile gösteren bir harita ve o noktaya nasıl gidileceğini sesli komutlarla tarif eden bir navigasyon cihazınız yok! O bölgeye hangi ulaşım vasıtalarını kullanarak gidebileceğinizi öğrenebileceğiniz, otobüs saatlerine bakabileceğiniz bir uygulama yok. Otobüslerde de hangi durağa yaklaştığınızı, bir önceki ve bir sonraki durakların neler olduğunu öğrenebileceğiniz elektronik tabelalar yok. Her şeyden önemlisi, istediğiniz anda istediğiniz kişiyle haberleşmenizi sağlayacak ve cebinizde taşınabilecek mobilitede bir cihaz da yok! Ne oldu, buluşmaktan vaz mı geçtiniz yoksa?

Biliyor musunuz, çok da uzak sayılmayacak bir geçmişte insanlar bu şartlar altında buluşuyordu. İçinde bulunulan şartların ağırlığı dostlukları daha da pekiştiriyor sanki. Askerlik arkadaşlıkları meselâ, kelimenin tam anlamıyla “ölümüne”dir orada… Eskiden “dostluk” kavramını niteleyen çok fazla farklı kelime yoktu. En fazla, ideolojik yönelimlere göre değişen tabirler vardı. Yoldaş dendiğinde akla ne bileyim, bir “İvan” ya da “Vladimir” falan gelirdi. İki kutuplu soğuk savaş yıllarının bu ayrışımları her alanda kendini gösterirdi. Mesela uzaya mı çıktı birisi, ona ne deneceğine çıkış yaptığı yere göre karar verilirdi. Amerika’dan çıktıysa astronot, Rusya’dan çıktıysa kozmonot deniyordu. Hayır, aynı yere çıkmıyorlar mıydı neticede, neydi bu farklı olma çabası? Neyse Allah’tan, bu iki ülkeden başka uzaya çıkan olmadı da sadece iki farklı isimle kaldık.

İnsanlar, dertlerini dostları ile paylaşır, her konuda dostlarının yardımına ilk koşan da kendileri olurdu. Paraya sıkışılsa ilk dostlardan borç alınırdı. Dostlar birbirine kefil olurdu alışverişlerde. Sözler senet kıymetinde olur, vade gününü hatırlatmak gerekmezdi. Sevinçler de dostlarla paylaşılırdı, sevinçli bir olay için ilk kutlama dostlardan gelirdi. Bir film seyredilse, dostlara anlatılırdı. Hem de baştan sona! Gerektiğinde canlandırma ve taklit de yapılırdı anlatımda. Öyle ki, karate filmi seyredilmiş ise orada öğrenilen bir teknik yine dostlar üzerinde denenirdi.


Bilgi ve iletişim teknolojileri bugün öyle bir seviyeye geldi ki en küçük bir hareketimizden bile ticarî anlam çıkarılmaya çalışılıyor. Market alışverişlerimizin istatistikleri analiz edilip, hangi saatte hangi ürün daha çok satıldıysa o ürün ön plana çıkarılıyor, gözümüzün içine sokuluyor adeta. Alışveriş merkezlerine hangi kapıdan girdiğimize bağlı olarak, oraya yakın firmaların reklam SMS ve mailleri otomatik olarak gönderiliyor. Kişisel verimiz olarak bildiğimiz bize özel bilgiler, kilolarla satılıyor neredeyse. Kilo dediysem kilobyte gelmesin aklınıza, o bilgilerin içinde olduğu disklerin kilosunu kastediyorum. İnternetten bir ürünün özellikleri veya fiyatını merak edip aratmış olabilirsiniz. Biraz sonra ilgisiz bir başka sayfada gezinti yaparken, az önce aradığınız ürünün satıldığı sayfalar çıkarılıyor önünüze.

Online işlemler hayatımızda daha da yaygınlaştıkça kaçınılmaz olarak bankalarla içli dışlı olmaya başlıyoruz. Doğum tarihimiz, mülk envanterimiz ve iş zekâsı çözümleri ile ticarî anlam kazanabilecek ne kadar önemli bilgimiz varsa bankaların uhdesinde bulunabiliyor. Sorduğunuzda CRM (Customer Relationship Management – Müşteri İlişkileri Yönetimi) uygulaması olarak müşterisini daha yakından tanımaya ve ona değer vermeye yönelik bir çalışma olduğunu söylerler. Doğum günlerimizi “kankalar”dan önce kutlarlar. Ev ya da araba aradığımızı öğrenince, hemen kredi vermeyi teklif ederler. Bazen hiç istemesek bile adımıza bir kart veya kredi tanımlayıp haber verirler. “Ben istememiştim ki” dersiniz, ama “genç adamsın, cebinde bulunsun ehehe” yaklaşımındadırlar. Sahip olduğumuz şeyleri risklerden korumak için sigorta önerirler, bazen bizi o kadar düşünürler ki “sana bir şey olmasın abi” diyerek haberimiz olmadan sağlık sigortası başlatırlar. Tabiî ki sundukları bütün hizmetler karşılığında para ödersiniz ve söz konusu alacakları olduğu zaman hiç afları yoktur.

Eskiden dostlarımızın deruhte ettiği pek çok hizmeti “paralı kankalar” diyebileceğimiz bankalar üstlenmişse, kendilerini “kanka”, “kanki”, “panpa”, “hacı”, “hafız”, “müdür”, “ortak” ve bilumum arttırılmış samimiyet göstergesi ile çağırdığımız dostlarımız ne yapıyor şimdi? Ne yapacaklar, sosyal medyadaki bütün paylaşımlarımızı beğeniyor ve paylaşıyorlar, hepsi bu…

Aldatarak İş Görmek

Gün geçmiyor ki, yeni bir dolandırıcılık hikâyesi duymayalım.

Teknolojinin gelişimiyle paralel, zamanın ruhuna uygun sürekli yeni yöntemler geliştiriliyor. Kullanılan yöntemleri çok ayrıntılı bir şekilde kamuya açık mecralarda ilân etmek ne kadar doğrudur, bilemiyorum. Halkı bilgilendirmek ve uyarmak vazifesi tabiî ki önemli, ama şeytana da yol gösterilmesine sebep olabiliyor. Sadece masum halk dinlemiyor ki bu haberleri… Bilmeyen de öğrenebiliyor, aklında dolandırma fikri bile yokken, bu işlerin kolay bir şekilde yapıldığını görünce niyeti bozabiliyor. Öte yandan, dolandırma hikâyelerinde mağdur olan insanların profiline baktığımızda her seviyeden insanın etkilendiğini görebiliyoruz. Tıp alanında profesör unvanına sahip bir hocanın bile yüz bin TL parasını dolandırıcılar almışken, kimse “ben çok akıllı ve tahsilli biriyim, böyle tuzaklara düşmem” demesin.

Geçtiğimiz hafta ilginç bir dolandırıcılık hikâyesi haberlere konu oldu. Bu hikâyede sahte belgelerle avukat olduğunu beyan eden bir kişinin, bir çok avukatı dolandırdığından bahsediliyor. Adliyede tanışıp evlendiği kişi de hâkim adayı biridir, yani avukattır. Habere göre, eşine önce Millî Eğitim Bakanlığında avukat olarak çalıştığını söylen Remzi D., daha sonra TBMM avukatı olarak çalışmaya başladığını söylemiş ve hatta meclis amblemli kartvizit bile bastırmıştır. Sosyal medya hesaplarında mecliste çektiği resimleri bol bol paylaşmış, hatta pek çok görüşmesini meclis çatısı altında gerçekleştirmiştir. Aralarında, polis, adliye çalışanları ve avukatların da olduğu pek çok kişiyi kandırarak yaklaşık üç milyon TL toplamıştır. Şikâyet üzerine hakkında dâvâ açılmış ve adlî kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır.

Remzi D., tapu müdürlüklerinde ilgili kişilerden aldığı tüyolar olduğunu, ucuz fiyatlara arsa bulabildiğini iddia etmiş. İnandırmak için kendi kullandığı lüks ev ve arabayı göstermiş, arsa işinden çok para kazandığını anlatmış. Bu ve benzeri dolandırma vak’alarında en önemli husus, mağdurların kendilerine anlatılan hikâyeleri çok çabuk kabul etmesi ve itiraz etmemesidir. Dolandırma “sosyal mühendislik” denilen pek çok tekniğin kullanıldığını görüyoruz. Sosyal mühendislik, herhangi bir cihaz veya teknoloji kullanmaya gerek kalmadan, beşerî ilişkiler ve şahsî zaaflardan yararlanarak gizli bilgileri elde etmek demektir; korkutma, kendine acındırma, kurbanını minnet altında tutma, empati ve yardım etme güdüsünden yararlanma gibi kurbanın tipine göre uygulanabilecek pek çok teknikten oluşur. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgileri merak edenler, Kevin Mitnik’in yazdığı “Aldatma Sanatı” kitabını okuyabilirler. Mitnik, 1995 yılında FBI tarafından uluslar arası çaptaki firmaların bilgi sistemlerine sızdığı gerekçesiyle tutuklanmış ilk bilgisayar korsanlarından biridir. Hüküm giydiği hapishanede hesap makinesi dahil hiçbir dijital cihaza dokunmama cezası almıştır. Cezasını tamamladıktan sonra beyaz şapkalı hacker unvanıyla şirketlere bilgi güvenliği konusunda danışmanlık ve eğitim hizmetleri vermeye başlamış, kitaplar yazmıştır.

Sahte avukat Remzi D. vak’asına baktığımızda da kolay yoldan para kazanma hırsı zaafı kullanılmış görünüyor. Bir ülkede rüşvet vermeden, araya hatırlı kişileri sokmadan, kısaca dalâvere çevirmeden iş halledilemeyeceği düşüncesi hakimse, dolandırıcılar gayr-i meşrû yöntemlerle emeksiz para kazanma yöntemi önerdiklerinde de herkes bu durumu normal karşılar. Allah korkusu ve vicdan gibi engelleyici faktörler de yoksa çok rahat dolandırıcılara inanıp para kaptırabilir.

Kamu kurumlarında işe girme, yükselme, kamu ihalelerini kazanma, özelleştirilen kamu kurumlarını satın alma, imar izinleri, üretim lisansları gibi pek çok konuda ülkemizde, rüşvet, torpil, yandaşlık ilişkileri, tehdit ve bunlara benzer enva-i çeşit ahlâksız ve yolsuz yöntem kullanmadan ilerlenemeyeceği fikri varsa, Sülün Osman’lar ve Remzi D.’ler başımızdan eksik olmaz.
Sülün Osman; tramvay, Galata Kulesi, şehir meydanlarındaki saatler, şehir hatları vapurları, trenler ve köprüler gibi kamu mallarını saf vatandaşlara satmak veya kiralamak suretiyle dolandırıcılık yapmış meşhur biridir. Köprülerin, havalimanlarının 15-20 yıl boyunca işletme garantisi verildiğini, garanti edilen işletim miktarının altında kalan kısmın bütün vatandaşların cebinden verdiği vergilerle karşılandığını görse ne düşünürdü bilemiyorum, 15 yıllığına ve bütün vatandaşlara köprü satmak, Sülün Osman’ın boyunu çok aşan bir durum çünkü…
Link: http://www.yeniasya.com.tr/adnan-nacir/aldatarak-is-gormek_417414

Öne Çıkan Yayın

Siya-Nur

Siya-Nur     Ülkemizde maddi felaketler, yetkili şahısların kendileriyle olan etkileşimine göre ikiye ayrılır: İlk kısım, üzerinden mağd...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İlgili Diğer Yazılar: