Bu Blogda Ara

Arşiv

tüketim etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
tüketim etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Ba(Si)ret

Basiret Bareti

2000’li yılların başlarından itibaren küresel ekonomide görülen bolluk pek çok ülkeyi etkiledi.

Büyük memleketlerden kaçan bol ve ucuz para gelişmekte olan ve az gelişmiş ekonomilere can simidi oldu. Ülkemiz de bundan nasibini alanlardan. 2001 krizi ile ağır yara almış olan bankacılık ve finans sektörü sıcak paranın etkisi ile atağa geçti. Sokaklarda tezgâhlar kuruldu, yoldan geçen vatandaşlara kredi kartı verildi hem de gelir durumlarına neredeyse hiç bakılmadan.

Bir üniversite öğrencisinin cüzdanında beş farklı bankanın kredi kartı olur mu? 2004 yılında, kampuslerde açtıkları standlarda bir banka kredi kartını alan öğrencilere bedava sinema bileti verdi, diğeri alış verişlerde kullanılmak üzere bedava puanlar dağıttı. Market alış verişlerinde ekmek bile alsanız üçe beşe bölüyorlardı. Bir başkası, hiç talepte bulunmadığımız ve başvurmadığımız halde, bilgilerimizi nereden ve nasıl aldığını söylemeden adımıza bir kart tertipleyip gönderiyordu.Bireysel bankacılık ürünleri teknolojik gelişmelerle daha da çeşitlendi, alımı kolaylaştırıldı. Her dünya görüşünden insanlara hitap etmek için “Geleneksel Ramazan kredisi” diye bir şey bile uydurdular. Uzun vadeli konut kredileri ekmek peynir gibi dağıtılmaya başlandı.

Kendilerine ait olmayan parayla vatandaşlar lüks tüketime yöneldi. Alış veriş merkezleri mantar gibi her yerde bitmeye başladı. Özellikle pahalı araçlar ve gayrımenkul alımları patlama yaptı. Tarım alanları ve ormanlık arazilere imar izinleri verildi, kentsel dönüşüm adıyla özellikle büyükşehirler şantiyelere döndü. Oksijen üreten ormanları giderek yok olan İstanbul nefes alamaz hale geldi, sesi de kısıldı ve “betone” oldu.

Bolluk zamanında borçla gelen lüks hayata eroine alışır gibi müptelâ olan vatandaş memnun, ama dengelerin aleyhine değişmesinden ise sürekli endişe ediyor. Uzun vadeli borçları bitmeden dalgalanma kabul edemez durumda. Hükümet de bu bağımlılığın farkında ve her seçimde vatandaşı ekonomik istikrarsızlıkla tehdit ediyor.

AB, ABD ve kısaca umum yedi düvel, gerek sermaye transferiyle, gerekse her platformda sahip çıkmak suretiyle AKP hükümetini desteklediğinde, başındakine “asrın lideri”, “dünya lideri” diyenler onun dünyayı dize getirdiğini iddia ediyorlardı. Ortadoğu’da yaprak trafiğini yönettiğini iddia edenler, oyun kurucu rolüyle komşu Suriye’deki yangına benzinle gitmişti. Cuma namazını Şam’da kılamadık, ama milyonlarca Suriyeli beş vakit namazını farklı şehirlerimizdeki muhtelif camilerde kılma imkânı buldu.

Diplomatik krizler yaşadığımız İsrail ile yıllar sonra ticaret hacmimizi beş katına çıkardığımız ortaya çıktı. Bir de baktık ki, aslında biz dost ülkelermişiz. Rus uçağını düşürdük, yaşanan krizin canımızı çok fena acıtacağı anlaşılınca özür dileyip ortak hareket etmeye başladık. Samimiyetimiz o kadar ilerledi ki bugünlerde bu işi huzur içerisinde yürütmek için “en s-400” anlaşması yapıyoruz. Emlak işlerinden alışkın olduğumuz kaporayı bile verdik. Ancak bunu “kaparo” diye duyurduk ki, olur da yarın Ruslarla anlaşamazsak “kaparo demedim, Kaparov dedim” diyebilelim. Kaparov Rus bir papazın ismi olabilir, malûm papaz alış verişleri çok revaçta.

Sözler vererek desteğini istediğimiz AB, gün gelip sözümüze uymadığımızı söyleyince bozuştuk, onları hemen “Haçlı birliği” ilân ettik. Seçim zamanlarında krizler üreterek iç siyasete malzeme üretmeye kalktık. Hamasi söylemlerimiz, yabancı ve özellikle İslâm düşmanı eğilimlerin AB ülkelerinde yükselmesinde pay sahibi oldu. Vizesiz Avrupa hayalimiz vardı, ABD ile vizesiz günler başlattık. Paramızla bize silâh vermeyen ABD, terörist addettiğimiz gruplara bedava silâh vermeye başladı.

San’at inceliği gerektiren politika ve özellikle dış politikayı durmadan çektiğimiz sıvalardan belli ki “Müteahhit Fikri” kafasıyla ve kaba inşaat işi yürütür gibi yapmaya çalışıyoruz. İnşaat işinde başında baret olmadan çalışmak çok risklidir. Diplomaside de biliyorsunuz, notalar çok önemli olduğu için barete bir de nota ekleyelim, “si” notasını meselâ… Ne oldu, “basiret”. Allah, duvarcı ustalarımıza ba(si)retli çalışmayı nasip etsin…
Link: http://www.yeniasya.com.tr/adnan-nacir/ba-si-ret_444559

IT'razım Var!

IT'razım var!

Bilim ile teknoloji arasındaki ilişki yumurta-tavuk etkileşimine fena hâlde benziyor. Bilimsel araştırma ve geliştirmelerin sonucu olarak faydalı ve ticarî değeri olan ürünler ortaya çıkıyor. Öte yandan, teknolojik aletlerin iyileştirilmesi çalışmaları yeni bilimsel araştırmaları tetikliyor.
İleri teknoloji ürünleri için araştırma ve geliştirme yapmak, elbette ki masraflı bir iş ve sadece bilimsel merak duygusu, insanların bu çalışmaları yapması için gerekli finansmanın elde edilmesi hususunda yeterli motivasyonu sağlamaya yetmiyor.

Gerekli kaynak için gönüllü olanlar kimler peki? Tabii ki, büyük oranda en son model teknolojik ürünleri satın alanlar.
En son model ürünler, eskilerine oranla çok az farklı olsalar bile anlamlı bir fiyat farkıyla tüketicilere sunulur. Burada fiyatlanan, bir sonraki nesil ürünlerdir bir bakıma. Bu mesele kan davası şeklinde sürüp gittikçe, nice teknoloji dostu delikanlı öğrenci; telefon, bilgisayar ve benzeri iletişim teknolojisi ürünlerinin en yenilerine vitrinden bakıp alamadığı için iç geçiriyor.

Üretim çılgınlığı

Intel’in kurucularından Gordon Moore’nin 1965 yılında yayınladığı bir makaleden mülhem, “Moore Yasası” olarak bilinen bir yasa vardır. Bu yasa 24 ayda bir mevcut tümleşik devreler üzerindeki bileşenlerin iki katına çıkacağını öngörmektedir. Teknolojik gelişmelerin hızı için referans kabul edilen bu yasadan kısaca anlamamız gereken şey, bugünün en güncel teknolojisine sahip bir cihazın maliyetinin iki yıl içerisinde yarı yarıya azalacağıdır.

Yasa dense de aslında bu bir gözlem sonucuydu ve bugün ne kadar anlamlı bilmiyorum. Firmalar durmadan piyasaya yeni ürün sunuyor. Bakıyorsunuz, bir akıllı telefon üreticisi, son ürününün lansmanı üzerinden daha altı ay geçmeden kamera çözünürlüğü sadece biraz daha iyi, hafızası azıcık daha yüksek bir modeli raflara sürüyor! Elindeki cihazları atıp onu satın almak isteyen vatandaşların çoğu da yeni özellikleri kullanmayacak hâlbuki… Misal, 16 MP çözünürlüklü telefon alıyor, ama resimler çok fazla yer kaplamasın diye kamerayı 6 MP’ye ayarlıyor!

Teknolojik cihazlarla gündelik işler seviyesinde muhatap olan biri olarak ben, teknolojik cihaz ihtiyaçlarımda hep “n-2”. ürünü alıyorum. Hem ihtiyacımı ziyadesiyle görüyor, hem de maliyet olarak avantajlı oluyor. Arabesk bir parçadan ilhamla üreticilere diyorum ki;

“İtirazım var zalimce üretmeye
İtirazım var bu sonsuz döngüye
Elde emanet kalan cihazlara
Yarım kullanılan telefonlara
IT’razım var!
Ben hep yenil(e)meye mecbur muyum?
IT’razım var, bu sanal dolana!”

Tüketim çılgınlığı

Eskiden “evladiyelik” tabir edilen kaliteli ürünler bulunurdu.  Bir kere alıp, ömür boyu kullanırdınız. Öğrencilik yıllarımda kaldığımız evde, yaşı evde kalanların yaş ortalamasının beş üzerinde olan ve kaçıncı el olarak kullanıldığı hesaplanamayan bir buzdolabımız vardı. Buzluk kısmı, bekâr öğrencilerin evinde bulunmanın tembelliğiyle, iç taraflarından gittikçe kalınlaşan buzları birleştirme yolunda emin adımlarla ilerliyordu. Bir kurban bayramı öncesi, gelecek et beklentisini çok üst düzeyde tutan bir arkadaşımız, etlere yer açmak için o buzların tamamen erimesi gerektiğine hükmedip dolabın fişini çekti. İmar iznini defalarca ihlal etmiş ve kat üstüne kaçak kat çıkan buzların tamamen erimesi nereden baksanız üç günü alacaktı. Bu süre zarfında soğutucu alt kısmında bozulabilecek herhangi bir gıda maddesinin bulunmayışının trajikliği (bakınız bu dramdır!) bu yazının konusu olmadığı için es geçiyorum. O süreyi bekleyemeyeceğine kanaat getiren arkadaşımız, bir bıçak marifetiyle buzları kırarak süreci kısaltmaya çalıştı. Hırslı bıçak darbelerinden biri dolabın iç duvarlarından içeri girince içerideki borulardan birini delmiş ve içindeki gazın uçmasına neden olmuştu. İşte bu, buzdolabımızın ömrü boyunca servise gittiği tek andı.

Şimdilerde ise garanti süresinin sonuna zor yetişen ürünler var, garanti süresinin dolduğunu anlayan cihaz havlu atıyor. Onu geçtim, kutusundan bozuk çıkan ürünler mi dersiniz, bir ay geçmeden kendini koyverenler mi… Servise gidip gelen bir cihaz da kolayca dikiş tutmuyor ve performansı düşüyor. Baskılı devre teknolojisi ile birlikte bir ekipmanın bozulan bir bileşenini tamir etmek diye bir şey zaten kalmadı, o bileşenin değiştirilmesi gerektiğini söylüyor servisler. Velâkin, o bileşene öyle bir fiyat biçiyorlar ki, üstüne biraz daha eklense yeni bir ürün alabilir durumda oluyorsunuz. Sıtmanın dehşetini gösterip ölüme razı ediveriyorlar! “Kullan-at-hemen yenisini al” düşüncesi her şekilde insanlara aşılanıyor.

Sanal ihtiyaçlar türetip insanları bunlara müptela ederek bir tüketim tuzağı oluşturulması, “Bedevîlikte beşer, üç dört şeye muhtaçtı. Şimdiki Garb medeniyet-i zâlimesi suiistimâlât ve isrâfât ve hevesâtı tehyîc ve havâic-i gayr-ı zaruriyeyi, havâic-i zaruriye yaparak medenî insanı yirmi şeye muhtaç etti” 1  hakikatini doğruluyor. Tüketim çılgınlığının tetiklediği ve zarurî olmayan ihtiyaçların temini konusunda Bediüzzaman “…hususan bu zamanda çok pahalıdır. Başta izzetini feda edip zilleti kabul etmek, bazan alçak insanların ayaklarını öpmek kadar mânen bir dilencilik vaziyetine düşmek, bazan hayat-ı ebediyesinin nuru olan mukaddesât-ı diniyesini feda etmek suretiyle o bereketsiz, menhus malı alır” 2 demektedir.

Allah hepimizi bu zamanın dehşetli hastalıklarından biri olan israf çılgınlığından muhafaza etsin.
Link: http://www.gencyorum.com.tr/itrazim-var

Öne Çıkan Yayın

Siya-Nur

Siya-Nur     Ülkemizde maddi felaketler, yetkili şahısların kendileriyle olan etkileşimine göre ikiye ayrılır: İlk kısım, üzerinden mağd...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İlgili Diğer Yazılar: