Bu Blogda Ara

Arşiv

IT etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
IT etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Lockman Hackim

Selçuk Erdem Karikatürü
 

Bana Lockman Hackim derler. Aslında öyle demelerini ben istiyorum. Dükkanımın adını böyle koydum çünkü. Gerçek adımı üçüncü kişilerle paylaşmaya hazır değilim. Attila İlhan’ın Üçüncü Şahsın Şiiri adlı şiirini duymuşsunuzdur belki, ondan ilham alarak (benim ilhamın adı Adıyla İlham) diyorum ki “gözleriniz kişisel verilerime dokununca felaketim olurdu”

Bu hikayeyi okuyanlar olarak benden farklı bir boyutta bulunduğunuz için bana göre kaçıncı kişi olduğunuzu bilmiyorum ama kişisel derecenizi en az üç diye kabul ediyorum. Pi sayısını bile en az üç alan biriyim, garantili iş yaparım zira. Aramızda kalsın ama hesaplaması da daha kolay oluyor...

Siber dedektiflik işiyle uğraşıyorum. Kilitli dosyaları ve kapalı bilgisayarları açarım. Sherlock Holmes gibi gizemli olayları keşfederim. Benim “şer”le işim olmaz, o yüzden sadece “lock” kısmını aldım ki, kilit anlamına gelir, benim işimle uyumlu. Hem, Lokman Hekim gibi yerli ve millî kahramanlarımızdan birinin ismi daha hoş değil mi sizce de? Benzeyecekse ona benzesin dedim. Hacklenmiş sistemlere bakar, kimin yaptığını bulmaya çalışırım. Beyaz şapkalı hacker diye tabir edilir bizim meslek. İnsanların bilgisi olmadan sistemlerine girmem, girsem bile zarar vermem. Sistem sahibini uyarır, güvenlik açıklarını kapatmalarına yardımcı olurum. İş için çağırdıkları sistemlerde işlemci sıcaklığı neyse de, RAM yoksunluğu çok fena. Duvarı nem, insanı gam, sistemleri de az RAM yıkar. Dostlarım benim için türkü bile uyarlamışlar:

“Beyazdır şapkası, script yazdırır
Hack işleri server server gezdirir
Lockman Hackim gelse hep RAM aldırır
O RAM’i takmaya yar kendi gelsin”

Hack yerim ama asla hak yemem. Çözemediğim davanın parasını almam. “Hallederiz, ama şu sistemleri komple kırmamız lazım” gibi tavırlara girmem. İş ne ise onu söylerim. 

Aslında bir ara dükkan ismini "Lokmam Hacking" diye değiştirmeyi de düşündüm. Alt mesaj şu olacaktı: "benim lokmam, senin hek'in". Bir nevi, "sen heklenmesen, o heklenmese ne yiyeceğiz biz, daş mı yiyek gardaş" diyecektim. Kabul ediyorum, televizyon dizilerinde mahalli ağızla konuşmaya çalışan oyuncu repliği gibi olacaktı, üstüne bizim millet aradaki farkı anlamaz, herkes yine "lokman hekim" diye çağırırdı beni. Vazgeçtim o isimden. 

***

Şu sıralar işler kesat, syn-ack avlıyorum anlayacağınız (mesleki bir şaka, terminolojiye hakim değilseniz gülmeden geçebilirsiniz. Küçük bir tavsiye: ufacık müstehzi bir gülümseme ile TCP protokolünden anladığınız intibaını verebilirsiniz).

Geçenlerde, aylak aylak dükkanda takılırken kurumsal bir firmadan birisi geldi. Piyasanın en ucuz çalışan dedektifi olduğum için beni bulmuştu. Çözemedikleri bir konu hakkında yardım istiyordu. Sıkı pazarlıkçıydı, ben de böylesi bir firmanın ayağı alışsın diye kolaylık yapayım dedim. Teklif ettiğim ücretin dörtte birinde anlaştık. Dükkanda boş boş oturmaktan iyiydi sonuçta. Hem de cama “servisteyim, döneceğim” tabelasını asınca millet iş yaptığımı anlayıp daha çok arayacaktı beni. Win-win, dows-dows durumu yani...

Yapılacak iş benim için çocuk oyuncağıydı. Firmanın çalışanları, yükselen enflasyonu bahane ederek maaşlarına zam istemişler ve bu isteklerini bir dilekçeyle yönetime sunmuşlardı. Dilekçede neredeyse bütün çalışanların imzası vardı. Yöneticileri çok kızdıran bu dilekçeyi kimin yazdığını kimse söylemiyordu. “Kara Murat benim!” gibi bir tavırla hep beraber yazdıklarını ifade ediyor, Nuh diyor ama peygamber demiyorlardı. Benden istedikleri, bu dilekçeyi kimin yazdığını ortaya çıkarmamdı.

Bir bilişim dedektifine yakışır tarzda hemen bir mizansen oluşturdum. Sağ ayağı aksayan ve kekeme konuşan bir çaycı olarak kurumda çalışmaya başlamış gibi görünecektim. Pandemi sürecinde şirketteki çaycının işine son vermişler. Bu pozisyon boştaydı, yani ayağını kaydırarak kendi koltuğunu kapabileceğimi düşünen bir rakibim olmazdı. İnsanların acıyarak bakacağı bir tip her zaman iyidir. Karşı tarafa güven verir. İnsanlar, samimi bir şekilde sırlarını kendisiyle paylaşırlar. Sonra, çaycı olarak giriş yapamayacağım hiç bir departman yoktu. Sıcak bir çaya kim hayır derdi ki? “Gizlenmenin en iyi yolu apaçık ortada olmaktır” şeklinde bir söz duymuştum. O sözdeki avantajdan yararlanmanın tam zamanıydı.

İşler tam planladığım gibi başladı. Kısa zamanda herkesin sevgisini kazandım. Şirket yöneticisine çay uzatırken, bana “nasıl gidiyor, plana uygun hareket edebiliyor musun?” der gibi baktığını hemen anladım. “Asayiş berkemal” manasında, hem kafamı salladım, hem de gözümü kırptım. O anda yöneticinin neden kızdığını anlamadım, kimse fark etmemişti ki, ben bile zor anlamıştım bakışlarındaki soruyu.

Departmanlara çay servisi yaparken havadan sudan konuşmalara başlayıp pahalılıktan bahsederek hoop konuyu maaşlara getiriyordum. Maaşın artık kimseye yetmediğini söyleyip, benim de onların tarafında olduğumu anlamalarını istiyordum. "İlk günden maaş mı konuşulur?" diye beni azarlayanlar oldu. Şirkette ifşa mı olmuştum acaba? Kimse benimle o mevzularda muhabbeti ilerletmiyordu. Muhakkak bir köstebek vardı ve herkesin benden haberi olmuştu. Başka bir açıklaması olamazdı. Stratejiyi değiştirmem lazımdı. Çok umursamadım, sosyal mühendislik bir yere kadar çalışır deyip esas alanım olan teknik dedektifliğe geçmeliydim.

Elime paspası alıp sistem odasına doğru süpüre süpüre gitmeye başladım. Odaya yaklaştığımı farkeden bir çalışan ne yaptığımı sordu. Çay servislerinden arta kalan zamanda boş durmamam gerektiğini ve temizlik işine yardım etmemi yöneticilerin tembih ettiğini söyleyerek başımdan savdım. Sistem odasına bir girebilsem, gerisi tereyağından kıl çeker gibi kolay olacaktı. IT stajyeri çocuğa sistem odasını açtırıp daldım. Çocuk kapıyı açıp gitmişti, daha ne isterdim? Hemen paspası kenara fırlatıp sunucunun başına geçtim. Kullanıcı adı "admin", şifre "admin" yazıp girişi denedim ama güçlü bir savunma ile karşılaştım, şifreyi kabul etmedi. Firewall da işimi görürdü, orayı aşsam sistemlerin içinde olurdum. Admin-12qwaszx şifresini de bu sefer firewall kabul etmedi. Giriş imkansızdı benim için.

Kolay pes edecek biri değildim. Seçeneklerimi gözden geçirdim. Allah’tan, personelin yazdığı dilekçenin bir kopyası bendeydi. Hemen incelemeye koyuldum. Doküman kesinlikle Microsoft Word programı ile hazırlanmıştı, buna emindim. Fontu da tanıdım, Verdana kullanılmıştı. Zam talebinde bulunanlar, subliminal bir mesajla yöneticilere resmen “ver, dana!” diyordu. Akıllarınca, dana gibi gördükleri yönetimi sağmayı düşünüyorlardı. Taşeron olarak HP marka bir yazıcı kullanılmıştı. Bunda da bir bilinçaltı mesajı vardı: "HP'imiz birimiz, birimiz HP'imiz için!" demek istiyorlardı!

Oyun büyüktü ve bu büyüklükte bir oyun kat’i surette bu şirkette birilerinin tasarlayabileceğinden daha karmaşıktı, dış mihrakların işine benziyordu. Yedi düvel birleşmiş ve kurbanlık danaya ortak girer gibi yönetimi ortaklaşa kurban etmeyi düşünüyordu ama yoktu öyle sağma-pardon yağma!

***

Bir olayı daha aydınlatmış olmanın sevinciyle, dükkana döndüğümde raporumu yazmaya başladım. İşin arkasında HP, Microsoft ve Bill Gates, yani Amerika vardı. İnşallah paramı hemen yatırırlar da elektrik faturamı ödeyebilirim...

 Lockman Hackim serisi sonraki hikaye

IT'razım Var!

IT'razım var!

Bilim ile teknoloji arasındaki ilişki yumurta-tavuk etkileşimine fena hâlde benziyor. Bilimsel araştırma ve geliştirmelerin sonucu olarak faydalı ve ticarî değeri olan ürünler ortaya çıkıyor. Öte yandan, teknolojik aletlerin iyileştirilmesi çalışmaları yeni bilimsel araştırmaları tetikliyor.
İleri teknoloji ürünleri için araştırma ve geliştirme yapmak, elbette ki masraflı bir iş ve sadece bilimsel merak duygusu, insanların bu çalışmaları yapması için gerekli finansmanın elde edilmesi hususunda yeterli motivasyonu sağlamaya yetmiyor.

Gerekli kaynak için gönüllü olanlar kimler peki? Tabii ki, büyük oranda en son model teknolojik ürünleri satın alanlar.
En son model ürünler, eskilerine oranla çok az farklı olsalar bile anlamlı bir fiyat farkıyla tüketicilere sunulur. Burada fiyatlanan, bir sonraki nesil ürünlerdir bir bakıma. Bu mesele kan davası şeklinde sürüp gittikçe, nice teknoloji dostu delikanlı öğrenci; telefon, bilgisayar ve benzeri iletişim teknolojisi ürünlerinin en yenilerine vitrinden bakıp alamadığı için iç geçiriyor.

Üretim çılgınlığı

Intel’in kurucularından Gordon Moore’nin 1965 yılında yayınladığı bir makaleden mülhem, “Moore Yasası” olarak bilinen bir yasa vardır. Bu yasa 24 ayda bir mevcut tümleşik devreler üzerindeki bileşenlerin iki katına çıkacağını öngörmektedir. Teknolojik gelişmelerin hızı için referans kabul edilen bu yasadan kısaca anlamamız gereken şey, bugünün en güncel teknolojisine sahip bir cihazın maliyetinin iki yıl içerisinde yarı yarıya azalacağıdır.

Yasa dense de aslında bu bir gözlem sonucuydu ve bugün ne kadar anlamlı bilmiyorum. Firmalar durmadan piyasaya yeni ürün sunuyor. Bakıyorsunuz, bir akıllı telefon üreticisi, son ürününün lansmanı üzerinden daha altı ay geçmeden kamera çözünürlüğü sadece biraz daha iyi, hafızası azıcık daha yüksek bir modeli raflara sürüyor! Elindeki cihazları atıp onu satın almak isteyen vatandaşların çoğu da yeni özellikleri kullanmayacak hâlbuki… Misal, 16 MP çözünürlüklü telefon alıyor, ama resimler çok fazla yer kaplamasın diye kamerayı 6 MP’ye ayarlıyor!

Teknolojik cihazlarla gündelik işler seviyesinde muhatap olan biri olarak ben, teknolojik cihaz ihtiyaçlarımda hep “n-2”. ürünü alıyorum. Hem ihtiyacımı ziyadesiyle görüyor, hem de maliyet olarak avantajlı oluyor. Arabesk bir parçadan ilhamla üreticilere diyorum ki;

“İtirazım var zalimce üretmeye
İtirazım var bu sonsuz döngüye
Elde emanet kalan cihazlara
Yarım kullanılan telefonlara
IT’razım var!
Ben hep yenil(e)meye mecbur muyum?
IT’razım var, bu sanal dolana!”

Tüketim çılgınlığı

Eskiden “evladiyelik” tabir edilen kaliteli ürünler bulunurdu.  Bir kere alıp, ömür boyu kullanırdınız. Öğrencilik yıllarımda kaldığımız evde, yaşı evde kalanların yaş ortalamasının beş üzerinde olan ve kaçıncı el olarak kullanıldığı hesaplanamayan bir buzdolabımız vardı. Buzluk kısmı, bekâr öğrencilerin evinde bulunmanın tembelliğiyle, iç taraflarından gittikçe kalınlaşan buzları birleştirme yolunda emin adımlarla ilerliyordu. Bir kurban bayramı öncesi, gelecek et beklentisini çok üst düzeyde tutan bir arkadaşımız, etlere yer açmak için o buzların tamamen erimesi gerektiğine hükmedip dolabın fişini çekti. İmar iznini defalarca ihlal etmiş ve kat üstüne kaçak kat çıkan buzların tamamen erimesi nereden baksanız üç günü alacaktı. Bu süre zarfında soğutucu alt kısmında bozulabilecek herhangi bir gıda maddesinin bulunmayışının trajikliği (bakınız bu dramdır!) bu yazının konusu olmadığı için es geçiyorum. O süreyi bekleyemeyeceğine kanaat getiren arkadaşımız, bir bıçak marifetiyle buzları kırarak süreci kısaltmaya çalıştı. Hırslı bıçak darbelerinden biri dolabın iç duvarlarından içeri girince içerideki borulardan birini delmiş ve içindeki gazın uçmasına neden olmuştu. İşte bu, buzdolabımızın ömrü boyunca servise gittiği tek andı.

Şimdilerde ise garanti süresinin sonuna zor yetişen ürünler var, garanti süresinin dolduğunu anlayan cihaz havlu atıyor. Onu geçtim, kutusundan bozuk çıkan ürünler mi dersiniz, bir ay geçmeden kendini koyverenler mi… Servise gidip gelen bir cihaz da kolayca dikiş tutmuyor ve performansı düşüyor. Baskılı devre teknolojisi ile birlikte bir ekipmanın bozulan bir bileşenini tamir etmek diye bir şey zaten kalmadı, o bileşenin değiştirilmesi gerektiğini söylüyor servisler. Velâkin, o bileşene öyle bir fiyat biçiyorlar ki, üstüne biraz daha eklense yeni bir ürün alabilir durumda oluyorsunuz. Sıtmanın dehşetini gösterip ölüme razı ediveriyorlar! “Kullan-at-hemen yenisini al” düşüncesi her şekilde insanlara aşılanıyor.

Sanal ihtiyaçlar türetip insanları bunlara müptela ederek bir tüketim tuzağı oluşturulması, “Bedevîlikte beşer, üç dört şeye muhtaçtı. Şimdiki Garb medeniyet-i zâlimesi suiistimâlât ve isrâfât ve hevesâtı tehyîc ve havâic-i gayr-ı zaruriyeyi, havâic-i zaruriye yaparak medenî insanı yirmi şeye muhtaç etti” 1  hakikatini doğruluyor. Tüketim çılgınlığının tetiklediği ve zarurî olmayan ihtiyaçların temini konusunda Bediüzzaman “…hususan bu zamanda çok pahalıdır. Başta izzetini feda edip zilleti kabul etmek, bazan alçak insanların ayaklarını öpmek kadar mânen bir dilencilik vaziyetine düşmek, bazan hayat-ı ebediyesinin nuru olan mukaddesât-ı diniyesini feda etmek suretiyle o bereketsiz, menhus malı alır” 2 demektedir.

Allah hepimizi bu zamanın dehşetli hastalıklarından biri olan israf çılgınlığından muhafaza etsin.
Link: http://www.gencyorum.com.tr/itrazim-var

Öne Çıkan Yayın

Siya-Nur

Siya-Nur     Ülkemizde maddi felaketler, yetkili şahısların kendileriyle olan etkileşimine göre ikiye ayrılır: İlk kısım, üzerinden mağd...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İlgili Diğer Yazılar: