Bu Blogda Ara

Arşiv

like etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
like etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Resmileşebilir, dikkat!

Resmileşebilir dikkat
Ronî Battê karikatürü

 

Whatsapp, kullanım şartları ve gizlilik ilkelerinin güncellendiğini duyurdu. Bu kapsamda, kullanıcılarından Whatsapp verilerinin Facebook şirketleri ile paylaşılmasına onay vermesini istedi, onay vermeyen kullanıcıların 8 Şubat sonrası Whatsapp kullanamayacaklarını bildirdi. Whatsapper’ları (Youtube-youtuber oluyorsa Whatapp-whatsapper neden olmasın) bir telaş aldı, “ya sabır” çekmeye başladılar. Mahrem verilerinin paylaşılacağını düşünen ve bundan rahatsız olan bazı kullanıcılar, şikâyetlerini üye oldukları whatsapp gruplarında ve Facebook sayfalarında dile getirdiler.

Whatsapp kullanıcılardan ücret almamasına rağmen, Facebook tarafından milyarlarca dolar para sayılarak satın alındı. Genellikle bilişim teknolojileri ile ilgili hususlarda çokça zikredilen bir söz vardır: “Bir ürüne para vermiyorsanız, ürün sizsinizdir” Günlük hayatta sıkça kullandığımız ve para ödemediğimiz pek çok uygulama kişisel verilerimizi kullanarak reklam geliri elde ediyor. Merak edenler, dünya teknoloji devleri olan firmalarda çalışmış kişilerle yapılan röportajların yer aldığı The Social Dilemma/Sosyal İkilem isimli belgesele bakabilirler. Bu firmaların tek derdi, insanları daha çok ekran başında tutmak ve bunu paraya çevirmek…

Amerikan başkanlık seçiminde gündeme gelen Facebook analitik çalışmaları ile öğrendik ki, sadece 20 “like” ile insanların politik eğilimleri, kişisel zaafları ve ilgi alanları belirlenebiliyor. Yapay zekâlar, kişiye özel haber akışı düzenleyebiliyor ve yalan haberleri de kullanarak istenilen yöne yönlendirebiliyor.

Aslında Whatsapp’ın bugün yaptığı, zaten bugüne kadar yaptıkları şeyi resmiyete dökmekten ibaret… Whatsapp, mesajların uçtan uca şifrelendiğini ve içeriklerini okumadıklarını defalarca söyledi. Hatta kullanıcı onay meselesini 3 ay daha ertelediğini de duyurdu. Yine de, kullanıcı güveni bir kere sarsıldıktan sonra telafisi mümkün olmayabiliyor. Nitekim hemen alternatif uygulamalar konuşulmaya başlandı. Telegram, Signal ve yerli-milli olduğu söylenen bir başka uygulama arasında karşılaştırmalar yapılıyor. Telegram,  geliştiricisinin Rus olduğu ama Rusya’da kullanımı yasaklanmış bir uygulama. Başında eski bir KGB ajanının olduğu bir ülkede soğuk savaş dönemine ait bir taktikle ters psikoloji oluşturarak üye toplamaya çalışmadığı ne malum? Signal deseniz, tam bir “diş” mihrak gibi durmuyor mu?

Bir zamanların meşhur bir diş macunu reklamında yumurtanın yarısı sirkeye batırılıp diğer yarısı macunla fırçalanıyordu. Belki de o reklamdaki gibi 15 gün süreyle, mesajların bir bölümünü Telegram’la, bir bölümünü Signal’le ve geri kalanını BİPana ile gönderip bakmak en iyisidir. Telegramın tellerine kuşlar konmuş mu, Signal ile bembeyaz düşler ve sağlıklı gülüşler için emojiler var mı, BİPana, mesajları sansürlemek için bazı kısımlarını “bip”lemiş mi, her şeyi anında devlet anaya yetiştirmiş mi, devlet ana sizi mesajlarınız yüzünden fırçalıyor mu… Sonuca göre karar verilebilir. Bilgilerinizin reklama alet edilmesinden korkarken, her adımınızın izlendiği ve idari-adli her türlü resmi kurumla paylaşıldığı platformlara geçmiş olabilirsiniz. Facebook klişesi gibi olacak ama “Resmileşebilir, dikkat!”

Her ne kadar, aile içerisinde kalması gereken isim, resim, bilgi ve belgeyi, umuma açık platformlarda uluorta paylaşmaktan imtina etmeyenlerin, profil bilgisinin paylaşılmasından bu kadar rahatsız olması çelişkili görünse de, yine de uygulama sahiplerinin yaptığını hafife almak veya kim ne yapacak senin bilgini deyip küçümsemek yanlış olur.

Sizi bilmem ama hiç tanımadığım ve ticari-beşeri hiçbir etkileşimde bulunmadığım pek çok firmadan, rahatsız edici şekilde telefon çağrısı ve kısa mesaj alıyorum. İzinsiz ticari mesaj gönderilemeyeceğinden tutun, kişisel verilerin korunması kanununa kadar konuyla ilgili pek çok yasal düzenleme olmasına rağmen umurlarında değil. Şikâyet mekanizması o kadar hantal ki, yıllar önce yaptığım bazı şikâyetler hala inceleme safhasında. Spam nitelikli bu aramaların geldiği numaralar genellikle 0850 484…., 0212 945… ve 0212 998… ile başlıyor. Engelle engelle bitmiyorlar. Gelen aramalarda doğrudan ismimle hitap ederek konuşmaya başlayanlar da var, sabit bir bant kaydı dinletenler de. En yüzsüzleri de, ben telefona cevap verdikten sonra sanki arayan benmişim gibi bekletenler! Adamların zamanı değerli tabi, sistem otomatik arama yapsın, cevap veren olursa operatöre yönlendirsin.

Kimler arıyor?

Su arıtma sistemi satmak isteyenler
“Devlet destekli” otomatik anonsu ile başlayan, internet hizmeti satmak isteyenler
"Kombinizin bakım zamanı gelmiştir" otomatik anonsu ile başlayan servis firmaları
Özel okullar

Maç yayını yapan TV platformları

RTÜK, Rekabet Kurumu, BTK, Cimer ya da başka hangi kurum ilgilenir bilmem… Facebook, Whatsapp, Instagam gibi firmalarla yine uğraşın da, hangi bilgimizi nasıl elde ettiklerini bilmediğimiz ve artık bizi bunaltan yerli firmaların arama teröründen lütfen kurtarın!

 Lin

Sosyal Medya ve Beğenme

Eskiden “sosyal” kelimesi, insanların kalabalıkça bulunduğu “meydan” çağrışımı yaparken, günümüzde “medya” kelimesi ile ilişkisi olduğuna dair bildirim yaptı.
Özellikle halkımız, bu birlikteliği çok “like” etti ve hesaplı hesapsız kullanmaya başladı. Daha doğrusu hemen bir hesap alıp onu hesapsızca kullanmaya koyuldu.

Sosyal medya kullanımının insanlar üzerindeki etkileri psikoloji alanında bilimsel çalışmalara konu olmuştur. Cafcaflı isimleri olan yeni hastalıklardan bahsediliyor. Benim o konularda uzmanlığım yok, kimseyi herhangi bir kalıba ve kategoriye de sokmadan diyorum ki aşağıdakilerden birini veya birkaçını yapıyor olmak, sosyal medyanın kullanımı konusunda patolojik bir durumun göstergesi olabilir:

* Eskiden feyiz alınan kitaplar okuyup “fesübhanallah” diyorken, kitap okumayı tamamen bırakıp “feysbukhanallah” diyerek ibretlik paylaşımlarda bulunmak.
* Tevatürle sabit rivayetlere itibar etmeyip twitter’da sabitlenmiş tweetlerde okuduğuna delil ve ispat aramadan inanmak.
* Tweetini retweet etmeyen dostlarını neredeyse “mürtet” ilân etmek.
* “Elfu elfi salatin…” tesbihatını bırakıp, “elfu selfi” fotoğraflarını çekip yayınlamak.
* “Ya Sabur” demeyi bırakıp “whatsapper” olmak.
* “Selvi Boylum Al Yazmalım” filmini izleyip “sevgi neydi, emekti” diyerek dolaşıyorken, “selfie boylu” sevdalar peşinde dolaşıp, tabak tabak yemek resmi paylaşmak.

Sosyal medya araçlarında en önemli gösterge, bir paylaşımın aldığı tepkilerdir. En önemli tepki şüphesiz “beğen” sayısıdır. Beğenilme sayısını hüccet göstererek “sağlam irade, millî irade” şovu yapanlar da var, sosyal medyanın elitist “like” kesimi gibi “benim aldığım beğeni ile dağdaki trolün fake hesaplarla aldığı beğeni bir mi?” diyenler de…

Peki “beğen” butonu ne anlama geliyor acaba? Facebook son güncellemeleriyle “beğen” butonuna tepkiler ekleyerek beğenmenin tonlarını arttırmış oldu, ama telefonlardaki “çaldırıp kapatma” gibi iki durumlu bir değişkeni kullanarak masrafsız bir iletişim aracı olarak kullanan bir milletten söz ediyoruz, muhakkak başka anlamlar yükleyerek kullanıyoruz. Beğen butonuna yüklediğimiz anlamlardan bazıları:

* Beğendim (düz, sade).
* Onaylıyorum.
* Yetmez, ama “evet” (ilgimi çekmeyi başardı bu paylaşım, azıcık beğendim işte… ama öyle büyütme yani, çok beğenseydim altına bir de yorum yazardım…)
* Mesajını gördüm.
* Bunu bir yere yazdım!
* Yıllar önce yaptığın ve senin bile unuttuğun bir paylaşımı beğendiğime göre profilini didik didik ettiğimi anlamışsındır!

Beğenilen taraf nasıl anlayacak bunu? İşte belirsizliğin gizemi burada devreye giriyor, ama yanlış anlaşılma riski de var tabi. Bir “beğen” butonundan bu kadar anlam çıkarabilecek bir potansiyelimiz varken, sosyal medyanın anayasasını çıkaracağımızı iddia etmek ve “Bu metin sosyal medyanın, internetin, siber suçların, siber ortamın anayasası olacak. Herkes oraya bakacak, ona göre bu suçtur, değildir, şu işlem yapılsın, bu işlem yapılmasın diye karar alacak” demek, çok kaygı verici duruyor. Siber ortam anayasası ile neler gelecek bilemiyoruz henüz, ama pek çok kişi arkadaş listesini gözden geçirmek durumunda kalabilir.

YOLDA GÖRSENİZ TANIMAYACAĞINIZ KİŞİLER LİSTENİZDEYSE…

Bazen çok sayıda ortak arkadaşınızın olduğu, ama tanımadığınız kişiler size arkadaşlık teklifi gönderebiliyor. Bu durumda kabul etseniz bir dert, etmeseniz ayrı dert… Etmezseniz sizin herkesle muhatap olmayan burnu havada biri olduğunuzu düşüneceklerinden korkarsınız. Yüzyüze hiç görüşmediğiniz, daha önce belki adını bile duymadığınız birini arkadaş olarak eklemenin ne zararı var diyebilirsiniz, buyurun o zaman:
Yaklaşık bir sene kadar önceydi, facebook hesabımın şifresini birileri almaya çalışmış olmalıydı ki, uygulamayı açtığımda facebook bana kimlik doğrulaması yapması gerektiğini söyleyip, bu işlemi yapabilmek için arkadaşlarımı resimlerinden tanıyıp tanıyamayacağımı sordu. Ben de “tabi ki…” dedim, en yakın arkadaşlarımdan birinin vesikalık fotoğraflarını göstereceğini zannederek… Göstere göstere, uzaktan çekilmiş ve içindeki insanların suratlarının belli olmadığı bir resim gösterdi. “Bu resim olmadı, bir tane daha göster” mi desem diye düşünürken aklıma takıldı: ya bir gül resmi gösterse? Allah Allah… ne cevap verirdim? Hayır, verdiğim cevapta tahmin ettiğim kişiye de cevabımı ulaştıracak mıydı, onu da bilmiyordum. Ya yanlış tahmin ettiysem? “Her halde çiçeklere meraklı bir bayan arkadaştır” diye düşünüp birini tahmin edecektim, ama…. Tahminimi o arkadaşa şu şekilde mi iletecekti acaba: “Flaş flaş flaş… Adnan Nacir bu resimdekinin siz olduğunu düşünüyor, bilemem artık! Bir çay için derim, yine siz bilirsiniz de…”

Bu fitne fücur dolu mesajı alan bayan benim hakkımda ne düşünürdü acaba? Ben evli barklı, çoluklu çocuklu ve mutlu mesut bir adamım, düşünün yani felâketin boyutunu… Bir erkek arkadaşıma da böyle bir mesajın ulaşması, işin skandal yönünü azaltmazdı her halde. Kimlik doğrulamak için başka bir alternatif kullandım tabiî ki… Bu vesileyle bir tavsiyede bulunmak istiyorum: Tanımadığınız, ama paylaşımlarını görmek istediğiniz kişileri arkadaşlık listesine eklemeden de, takip etme seçeneğini kullanabilirsiniz.

Link: http://www.yeniasya.com.tr/adnan-nacir/sosyal-medya-ve-begenme_387543
Tarih: 29 Şubat 2016

Öne Çıkan Yayın

Siya-Nur

Siya-Nur     Ülkemizde maddi felaketler, yetkili şahısların kendileriyle olan etkileşimine göre ikiye ayrılır: İlk kısım, üzerinden mağd...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İlgili Diğer Yazılar: