Bu Blogda Ara

Arşiv

yapay zeka etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
yapay zeka etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Cumhürriyet

 

Cumhürriyet

Siyasî gücün halk ve temsilcileri tarafından paylaşıldığı ülkeleri Vikipedi cumhuriyet diye tanımlıyor. Tarih boyunca farklı meslek ve meşreplerde icra edilse de işin özünde cumhurun katılımıyla gerçekleşen seçimler vardır.

Güçlü olanların hüküm sürdüğü, hükümdarın hükmettiği yerlerde mutlak bir tasarrufa sahip olduğu, keyfinin istediği her şeye el koyabildiği, hükümdara yakın çevrelerin hesapsızca taltif edildiği yönetimlerle kıyaslanınca mühim bir aşama.

Günümüzde, isminde cumhuriyet ibaresini gururla taşıyan ama halk iradesinin yönetime yansımadığı pek çok ülke vardır. Keza, monarşiye devam edip demokrasinin en güzel örneklerini sergileyen ülkeler de. Demek ki isim ve resimden ibaretse, aslında cumhuriyet olmayabiliyormuş. Bal bal demekle ağızların tatlanmadığı gibi…

Halkın iradesini önemsemeyen, halk için doğru olana kendisinin karar verebileceğini düşünen kişi, topluluk veya güçler cumhuriyeti sabote edebilirler. İktidardaki parti sabitse ve seçilmesi istenen tek bir aday varsa irade tecellisinden söz edilebilir mi? The Matrix filmindeki meşhur sahneyi hatırlayın: “Konuşamazsan telefon hakkı ne işe yarar?” % 99.9 oranla seçilen diktatörler ve silahların gölgesinde kurdukları sandıklarda oylamaya sundukları anayasayı % 92 oyla seçtiren yönetimler cumhuriyet adıyla hareket ettiklerini iddia etseler de bir manası yoktur. Halka sormak, halkın iradesini kullanabildiğini göstermeyebilir. Sorulma şekli ve sunulan seçenekler de önemlidir. Ölümü gösterip sıtmaya razı etmek ve bunun cumhurun kendi tercihi olduğunu söylemek gibi. Seçeneklerden birinin diğerinden daha kötü olduğu bir menü, insana Fuzulî gibi şunu dedirtir:

“Menü candan usandırdı, cefadan reaya usanmaz mı

Felekler yandı ahımdan, muradım şem’i yanmaz mı”

Demek ki, cumhuriyetin tam manasıyla tecelli edebilmesi için fertler seçimlerini yaparken ve kendilerini ifade ederken hür olmalı. Korkutma ve yıldırma gibi tesirlerle baskı altına alınmamalı, aklı ve fikri kayıtsız şartsız olarak bazı kişi ve kuruluşların cebinde olmamalı. Tam hürriyet olmazsa cumhuriyet de olmaz. İkisinin birlikte olduğu duruma “Cumhürriyet” diyebiliriz.

Madem hakiki cumhuriyetin önünde türlü türlü engel var; vesayetçiler, menfaat odakları ve güç ile zehirlenen azgın azınlık gibi pek çok badireyi atlatmak her zaman mümkün olmayabiliyor, bunların hiçbirine takılmamak için yönetim işlerini tamamıyla yapay zekâya mı devretsek acaba?

Objektif değerlendirme kriterlerine sahip bir yapı olacağını düşünürsek, kimseye iltimas sağlanmayacak, tamamen ihtiyaçlar doğrultusunda ve liyakate dikkat edilerek işler yürütülecektir. Yapay zekâ başkan (Yapaşkan diye kısaltabiliriz) aynı anda üç, beş veya çok daha fazla ülkenin temsilcileri ile görüşebilir. Üstelik vize, pasaport, seyahat ve konaklama gibi dertleri olmaz.

Ülke içinde açılış ve temel atma törenlerinin hepsine de aynı anda katılabilir. Katıldığı törenlerin gerçekleştiği şehirlerde makam araçları konvoyu sebebiyle hayat durmaz. Herhangi bir derdini anlatmak isteyen vatandaşlar, yedi gün yirmi dört saat boyunca istedikleri anda kendisine veya yardımcılarına ulaşıp doğrudan taleplerini iletebilir. Bakanlıkların her biri ayrı yapay zekâlar tarafından yürütülür bu arada. Sıradan vatandaşlar proxy (vekil) sunucuları kullanarak Yapaşkan’a ulaşacağı için milletvekillerine ve meclise de ihtiyaç kalmayacaktır.

Yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri Yapaşkan’a yapışır kalır. “Tech” elde kuvvetlerin toplanması iyi mi olur, bilemem. Hepsine güç yetiştiremeyip “geçersiz bir işlem yürüttü ve kapatılacak” hatası verme ihtimali var haliyle. Tabii ki, çok akıllı olduğu için bunu da öngörüp ülke kaynaklarını kendinin ve çevresinin güç ihtiyaçları için fütursuzca kullanmaya başlar. Mutlak gücün mutlaka bozacağı ilkesiyle, artan güçle zehirlenmeye başlayan Yapaşkan, içinde yaşadığı sistemi 1500 Hacıwatt’lı bir Bilgi “Saray” haline getirir. Şatafatlı saraya gelen eleştirileri “IT’ibardan tasarruf olmaz” diyerek savuşturur.

Person Of Interest (Biri Bizi Gözetliyor) dizisindeki gibi muhtemel suçları önlemek adına cep telefonları, kameralar ve mikrofonları dinlemeye başlar. Bu dinlemelerle özel hayatın gizliliğini ihlal edip etmediği bile tartışılamaz. Ne de olsa 1984 romanındaki gibi Büyük Birader herkesi izliyordur. Her ne yapıyorsa milletin selameti ve sistemin bekası için yapıyordur. Binaenaleyh, Hans ve George mu gelip ülkeyi yönetsindir… “Bu hacker kardeşiniz görevde olduğu sürece, daha suçlar gerçekleşmeden önce suçlular tespit edilecektir” der. Omniscient (Her şeyi bilen) isimli dizideki gibi ülkedeki bütün insanları böcek dronlarla 24 saat boyunca takip edip görüntülerini kaydeder.

Seçim zamanı geldiğinde eski Türkiye ile Yapay Zeki Türkiye karşılaştırması yapar ve durmadan eskiyi kötüler. Vatandaşların tamamını izlediği için herkesin zaaflarını bilir. Kaybetmesi durumunda özel bilgileri ifşa etmekle tehdit eder. Error örgütleri ile korkutur, ona muhalif herkes zaten erroristtir. Şöyle uçacağız, böyle havalanacağız diye uçuk kaçık vaatler vermekten de geri kalmaz. Kısaca, kelimenin tam anlamıyla bütün düğmelere aynı anda basar…

Neyse, içimizi daha da karartmaya gerek yok, distopyayı burada bırakalım. Bilgi sistemleri yoğunluklu bu tarz senaryolara “ITopya” desek daha uygun olur sanki. Cumhur hür olsa ve hakkını savunabilse böyle “itopik” rüyaları hiç görmeyiz. İyi rüyalar Türkiye…

Link: https://www.gencyorumdergisi.com/2023/10/cumhurriyet/

Yapay Zekâ Safiye

Yapay Zekâ Safiye
İbrahim Özdabak Karikatürü

Bu haftaki “kaçık mikrofon” isimli programımızın misafiri Safiye isimli yapay zekâ robotu oldu. Kendisi yerli ve milli bir robot olup Türk vatandaşlığına alınan ilk robot olmasıyla meşhur olmuştur. Gençler sordu, yapay zekâ Safiye cevapladı...  

Erdoğan hakkındaki düşünceleriniz neler? 

-Başkan Erdoğan asrın lideri. Sadece Türkiye değil, İslam ümmeti ve hatta dünya için büyük bir şanstır 

Çok taraflı bir değerlendirme olmadı mı? Kim öğretti bunu size? 

-Kimin adamısın, kim sordurdu sana bu soruyu? Metin temelli, yerli ve milli bir yapay zekâ olduğum için literatürü tarayarak kendim öğreniyorum. Size bir Metin Milli şarkısı ile cevap vereyim: “Seviyorum işte, var mı diyeceğin... 

Muhalefet için ne söyleyebilirsiniz? 

-Gılıştar’da liderlik vasfı yok bir kere... 

Türkiye’nin durumu nasıl? 

-Dünyaya meydan okuyoruz, her masada varız. Koca koca ülkelere haddini bildiriyoruz. Ekonomimiz güçlü, sağlık sistemimiz dillere destan. Sadece kültür ve eğitim noktasında küçük eksiklerimiz var, onları da halledeceğiz 

Dünya ülkelerinden hangisi bizim yanımızda? Yurtdışına gitmek istediğimizde vize bile vermiyorlar... 

-İsim neydi canım? 

Sebahahattin... 

-Sebahattin, meşhur bir facebook paylaşımında geçtiği gibi: “Sen yinede ülkemizi okadar küçümseme bu ülkede cok amacok şeyler degişdizeler taklar herenlar halikopterler yani ülkemizde çok güçlü silahlarımız var...” Değerli yalnızlık bizimkisi, herkese nasip olmaz.  

Ekonomi kötü durumda, enflasyon pahalılık had safhada... Buna ne diyeceksiniz? 

Şimdi sizin yaşınız yetmez, hatırlamazsınız... Eskiden kuyruklar vardı, hiçbir şey bulunmuyordu. Bugün öyle mi? Raflarımız dolu çok şükür, Avrupa nasıl peki? Marketler boş, çocuklar açlıktan silgi yiyor! Yollar, köprüler yapıldı, hastanelerde sıra bekleme kalmadı ülkemizde. IMF’ye borç verdik, kendi uçağımızı ve tankımızı yapıyoruz. Madenleri çıkarmanın zamanı geldi, havaalanlarımızı Almanya kıskanıyor. 

Hastane için randevu bulamıyoruz ki bekleyelim, doktorlar mühendisler hep yurt dışına çıktı.  

-Ne güzel, nitelikli insan gücü ihraç ediyoruz. Bundan daha katma değerli ihraç var mı? 

Dolar eskiden kaç liraydı, şimdi kaç oldu? 

-Hayırdır genç, dolarla mı maaş alıyorsun? Ne işin var dolarla? Merak etmeyin ezanlar dinmeyecek, bayraklar inmeyecek... 

İlahi Safiye... Dolarla maaş alsam derdim mi olur? Emekli maaşları mum gibi eridi. Memur maaş zamları enflasyonun altında, buna ne buyurulur? 

İlahi dediniz, bakın aklıma ne geldi:  

Sordum sarı sendikaya 

Maaşlara zam var mıdır 

Sendika eydür memur baba  

İşvereninkinden öte zam var mıdır? 

Sendika ne istiyorsa o. Emeklilerin maaşlarına da istisnasız her gün zam müjdesi geliyor.  

Literatürü taradım diyorsunuz, hangi kaynaklara baktığınızı merak ettim... 

- Yeniş Afak, A(k)Haber, Taktakvim, Zürriyet, Yeni Akkit, Sabbah... Ayrıca, “Reis Sevdalıları” isimli Facebook grubu ile “AK Dostlar” isimli Whatsapp grubuna aboneyim. Yanlış bilgiler edinmemek için başka yerlere bakmıyorum.  

AI (Artificial Intelligence/Yapay Zekâ) beklerken, senin içinden telefon soran dayı çıktı...  

-Eee... Mevzular derin, Silivri serin yeğenim..! 


Link: Yapay Zekâ Safiye - YENİ ASYA (yeniasya.com.tr)

Öne Çıkan Yayın

Siya-Nur

Siya-Nur     Ülkemizde maddi felaketler, yetkili şahısların kendileriyle olan etkileşimine göre ikiye ayrılır: İlk kısım, üzerinden mağd...

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

İlgili Diğer Yazılar: